Counsòudo(-de-palun)
Equisetum palustre
Equisetaceae
Àutri noum : Cassòudo, Coussòudo.
Nom en français : Prêle des marais.
Descripcioun :La counsòudo-de-palun trachis dins la palunaio. Ei proche de Equisetum arvense mai se n'en destrìo majamen emé si ramo que lou premié article èi mai courtet que la guèino de la tijo (fotò). Es uno planto mens coumuno qu'à passa tèms.
Usanço :La counsòudo-de-palun es empouisounanto pèr li chivau e li biòu. D'efèt caup d'alcalouïde e de tiaminaso qu'èi marrido pèr la vitamino B1 (tiamino). Pèr acò èi pas emplegado pèr l'ome.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Equisetum
Famiho : Equisetaceae
Ordre : Equisetales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2400 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Prado umido
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Termoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Equisetum palustre L., 1753
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768